Kişilik Bozukluklarına Giriş

Kişilik bozuklukları, Zihinsel Bozuklukların Tanısal ve İstatistiksel El Kitabının beşinci ve en son versiyonunda tanınan ve tanımlanan 10 teşhis edilebilir psikiyatrik durumu içerir.

Her biri ayrı bir zihinsel hastalıktır ve adından da anlaşılacağı gibi, birinin kişiliğindeki bir kusur ya da tuhaflıktan ziyade, diğer insanlarla sağlıklı ve normal yollarla ilişki kurmada sorun yaratacak kişilik stilleriyle tanımlanır.

Bununla birlikte, kişilik bozuklukları arasında çok fazla eştanı olduğunun, bunun anlamı bir kişilik bozukluğu için kriterleri karşılayan bir kişinin de bir veya daha fazla ek kişilik bozukluğu için kriterleri karşılayacağı anlamına geldiğine dikkat edin. Ulusal Ruh Sağlığı Enstitüsü tarafından finanse edilen yakın tarihli bir araştırma, borderline kişilik bozukluğu olan kişilerin yaklaşık yüzde 85’inin en az bir başka kişilik veya ruh hali bozukluğu için tanı kriterlerini karşıladığını tespit etti.

Kişilik bozuklukları ergenlikte veya erken yetişkinlikte ortaya çıkma eğilimindedir, uzun yıllar devam eder ve büyük sıkıntılara neden olur. Bu süre zarfında diğer insanlarla muazzam bir çatışmaya neden olabilir, ilişkilerin başarısız olmasına neden olabilir veya ilk etapta gelişmelerini engelleyebilir, birinin sosyal durumlarda uygun şekilde işlev görme ve yaşam hedeflerine ulaşma yeteneğine müdahale edebilir.

DSM-5, on kişilik bozukluğunu, paylaşılan temel özelliklere dayanarak üç gruba ya da kümeye ayırır.

Küme A

Bu kişilik bozuklukları tuhaf veya eksantrik davranışlarla karakterize edilir. Kümelenmiş Kişiler Kişilik bozuklukları, davranışlarda tuhaf, şüpheli veya ayrık olarak algılanabileceği için ilişkilerde büyük bozulmalar yaşama eğilimindedir.

Küme Bir kişilik bozuklukları şunlardır:

• Şizotipal Kişilik Bozukluğu tuhaf konuşma, davranış ve görünümün yanı sıra garip inançlar ve zorluk oluşturma ilişkileri içerir.
• Paranoid Kişilik Bozukluğu, ABD’de yetişkinlerin yüzde 1 ila yüzde 2’sini etkilemektedir Belirtiler arasında, diğer kişilerin kronik, yaygın güvensizliği; arkadaşlar, aile ve ortaklar dahil olmak üzere başkaları tarafından aldatılma veya sömürülme şüphesi; aldatmaya yanıt olarak öfkeli patlamalar; ve soğuk, gizli veya kıskanç davranış.
• Şizoid Kişilik Bozukluğu sosyal izolasyon ve diğer insanlara karşı ilgisizlik ile karakterizedir. Kadınlardan çok erkekleri etkiliyor. Göreceli olarak nadir görülen bu bozukluğu olan insanlar genellikle soğuk ya da çekilmiş olarak tanımlanır, nadiren diğer insanlarla yakın ilişkilere sahiptir ve iç içe geçme ve fanteziyle meşgul olabilirler.

Küme b

“Küme B” kişilik bozuklukları dramatik veya düzensiz davranışlarla karakterize edilir. Bu kümeden bir kişilik bozukluğu olan insanlar ya çok yoğun duygular yaşamaya ya da aşırı dürtüsel, teatral, kaba ya da yasalara aykırı davranışlarda bulunmaya meyillidirler.

Küme B kişilik bozuklukları şunlardır:

• Sınır Çizgisi Kişilik Bozukluğu duygusal dengesizlik, yoğun kişilerarası ilişkiler ve dürtüsel davranışlarla karakterizedir.
• Histrionik Kişilik Bozukluğu, dikkat çekmek için her zaman sosyal olarak uygunsuz davranışa yol açan her zaman ilgi odağı olma ihtiyacına sahiptir. Bu bozukluğu olan kişilerde sık sık ruh hali değişimleri olabilir.
• Antisosyal Kişilik Bozukluğu çocukluk çağında, ergenliğe veya genç erişkinliğe kadar görünmeyen diğer kişilik bozukluklarının aksine ortaya çıkma eğilimindedir. Belirtiler arasında kurallara ve sosyal normlara aldırış etme ve diğer insanlar için empati eksikliği sayılabilir.
• Narsisistik Kişilik Bozukluğu benlik merkezli olma, abartılı benlik imajı ve başkaları için empati eksikliği ile ilişkilidir.

Küme C

Küme C kişilik bozuklukları endişe ile karakterize edilir. Bu kümede kişilik bozukluğu olan kişiler, yaygın endişe ve / veya korku hissetme eğilimindedir.

Küme C kişilik bozuklukları şunlardır:

• Bağımlı Kişilik Bozukluğu, yalnız olma korkusunu içerir ve genellikle bu kişilerin diğer insanları kendileriyle ilgilenmeleri için denemek için bir şeyler yapma bozukluğuna neden olur.
• Obsesif-Kompulsif Kişilik Bozukluğu, düzen, mükemmellik ve ilişkilerin kontrolü ile meşgul olma ile karakterizedir. Obsesif kompulsif bozukluk (OKB) ile aynı değildir.
• Önleyici Kişilik Bozukluğu çocukluk döneminde ortaya çıkabilir. Kurallara, empati ve pişmanlık eksikliğine karşı saygısızlık ile karakterizedir.

Klinik depresyon ve bipolar bozukluk gibi duygudurum bozukluklarının aksine, kişilik bozukluklarının etkin bir şekilde nasıl tedavi edileceğine dair oldukça az sayıda çalışma vardır. Genel olarak, birçok uzman kişilik bozukluklarının tedavisi zor olduğuna inanmaktadır, çünkü tanımları gereği, uzun zamandır devam eden kişilik kalıplarıdır.

Ulusal Akıl Hastalıkları İttifakı (NAMI), kişilik bozukluklarının tedavisinde yararlı olabilecek çeşitli psikoterapi türlerini listeler:

• Kendine zarar verme ve intihar ile ilgili dürtülerle başa çıkma, duyguları düzenleme ve ilişkileri geliştirme ile ilgili baş etme becerilerini ve stratejilerini öğreten diyalektik davranış terapisi
• Bilişsel davranış terapisi (CBT) . NAMI tarafından belirtildiği gibi TCMB’nin hedefi “olumsuz düşünceleri tanımak ve etkili başa çıkma stratejileri öğrenmek” dir.
• Mentalizasyona dayalı terapi (MBT), insanlara içsel durumları fark etmeyi ve başkaları için empati geliştirmeyi öğretir.

İlaç, bir kişilik bozukluğunun yol açtığı depresyon veya kaygı tedavisinde faydalı olabilir.