Reaktif Ek Bozukluğu Nedir?

Bebekler, onlara tutarlı ve sevgi dolu bir bakım sağlayan yetişkinlerle bağlanır. Onları koruyan yetişkinleri tanır ve kendilerini stresli hissettiklerinde sakinleştirirler.

Çoğu durumda, ebeveynleri, günlük bakım sağlayıcıları veya belki de çok ilgili olan bir büyükbaba veya büyükbaba gibi birincil bakıcılarına sağlıklı bağlar geliştirirler.

Ancak bazen, bebekler istikrarlı bir yetişkinle sağlıklı ilişkiler kurmak için mücadele eder. Sonuç olarak, sağlıklı ve sevgi dolu ilişkiler kurmayı zorlaştıran zihinsel bir sağlık sorunu olan reaktif bağlanma bozukluğu geliştirebilirler.

Reaktif bağlanma bozukluğu, çocuklara istikrarlı ve tutarlı bakıcılar tarafından uygun bakım verilmediğinde ortaya çıkabilir. Bir bakıcı bir bebeğin çığlığına cevap vermezse veya bir çocuk beslenip sevilmezse, sağlıklı bir bağ kurmayabilir.

Çocuğun birincil bir bakıcıya güvenli bir ek oluşturamayacağı durumlarda bazı örnekler:

• Bir çocuğun annesi kapalı ve açık hapsedilir. Çocuk hapishanedeyken çeşitli akrabalarında ikamet eder ve bebek hiçbir zaman yetişkinlerle güçlü bir bağ kuracak kadar aynı evde olmaz.
• Bir annenin depresyonu vardır. Sonuç olarak, çocuğuna bakmak için mücadele ediyor. Ağladığında ona cevap vermiyor ve ona fazla sevgi göstermiyor.
• Bir çocuk doğum ailesinden alınır ve koruyucu bakıma alınır. Bir yıl boyunca birkaç farklı koruyucu evde yaşıyor. Hiçbir bakıcıyla güvenli ilişkiler kurmuyor.
• İki ebeveynin ciddi madde kötüye kullanımı sorunları var. Uyuşturucu ve alkolün etkisi altında, çocuklarına yeterli bakım sağlayamıyorlar.
• Bir yetimhaneye bebek yerleştirilir. Pek çok farklı bakıcı var ancak bebek ağladığında nadiren tutuluyor ya da teselli ediliyor. Zamanının çoğunu bir karyolada geçiriyor.
• Genç bir anne çocuk gelişimi temellerini anlamıyor. Çocuğuna fiziksel ve duygusal açıdan bakacak bilgiden yoksundur. Çocuk annesiyle bağ kurmaz çünkü onun ihtiyaçlarına cevap vermez.

Çocuğun duygusal ya da fiziksel ihtiyaçları için tutarlı bir ihmal varsa, çocuk reaktif bağlanma bozukluğu geliştirme riski altında olabilir. Stimülasyon ve şefkat eksikliği de bir rol oynayabilir.

Reaktif bağlanma bozukluğu olan çocuklar genellikle kurallara uymayı reddederler ve çok az empati sahibi olan diğerlerine karşı koyabilirler. Ancak reaktif bağlanma bozukluğu davranış sorunlarının ötesine geçer.

Reaktif bağlanma bozukluğunun teşhisine hak kazanabilmek için, bir çocuğun yetişkin bakıcılara yönelik tutarlı bir şekilde engellenmiş, duygusal olarak geri çekilmiş davranış sergilemesi gerekir. Reaktif bağlanma bozukluğu olan çocuklar:

• Nadiren veya en az sıkıntı duyduğunda rahatlık ister
• Sıkıntılı olduğunda nadiren veya minimal olarak konfora cevap verir.

Kriterleri karşılamak için, aşağıdaki belirtilerden ikisini de sergilemeleri gerekir:

• Başkalarına minimal sosyal ve duygusal cevap verme
• Sınırlı olumlu etki
• Yetişkin bakıcılar ile tehdit edici olmayan etkileşimler sırasında ortaya çıkan açıklanamayan sinirlilik, hüzün veya korkunun bölümleri

Bu semptomları sergilemenin yanı sıra, çocuğun ayrıca aşağıdakilerden en az birinin gösterdiği gibi yetersiz bakım öyküsü olmalıdır:

• Birincil bakım verenlerde çocuğun istikrarlı bir şekilde bağlanma fırsatını sınırlayan değişiklikler
• Kalıcı olarak duygusal sıcaklık ve yetişkinlerden gelen şefkat eksikliği
• Bir çocuğun seçici bağlanma (yetimhane gibi) kurma fırsatını ciddi şekilde sınırlayan olağandışı bir ortamda büyütülmek

Semptomlar 5 yaşından önce bulunmalıdır ve çocuğun reaktif bağlanma bozukluğu tanısı alabilmek için en az dokuz aylık bir gelişim yaşı olmalıdır.

Reaktif bağlanma bozukluğu göreceli olarak yeni bir tanı olduğundan ve birçok çocuk tedavi edilmediğinden, kaç çocuğun kriterleri karşılayabileceği kesin değildir. 2010 yılında, bir çalışmada Danimarkalı çocukların yüzde 0,4’ünden daha azının reaktif bağlanma bozukluğu olduğu tespit edildi.

2013 yılında yapılan bir çalışmada, Birleşik Krallık’ta fakir bir bölgede yaşayan çocukların yüzde 1,4’ünün bağlanma bozukluğu olduğu tahmin edilmektedir.

Koruyucu bakım altındaki çocukların ve yetimhanelerde yaşayanların, çok daha yüksek oranda reaktif bağlanma bozukluğu gösterdiği tahmin edilmektedir. Kötü muamele öyküsü ve çocuğun bakımına yapılan kesintiler muhtemelen riski arttırır.

Öğretmenler, günlük bakım sağlayıcılar ve birincil bakıcılar, reaktif bağlanma bozukluğu olan bir çocuğun duygusal ve davranışsal sorunlar gösterdiğini fark etmeleri muhtemeldir.

Akıl sağlığı uzmanı tarafından yapılan kapsamlı bir inceleme, çocuğun reaktif bağlanma bozukluğu olup olmadığını tespit edebilir.

Bir değerlendirme şunları içerebilir:

• Bir bakıcıyla etkileşime giren çocuğun doğrudan gözlemlenmesi
• Bir çocuğun gelişimi ve yaşam durumunun tam bir tarihi
• Ebeveynlik stilleri hakkında daha fazla bilgi edinmek için birincil bakıcılar ile yapılan görüşmeler
• Çocuğun davranışını gözlemleme

Benzer duygusal veya davranışsal belirtilerle ortaya çıkabilecek başka durumlar da vardır. Bir akıl sağlığı uzmanı, bir çocuğun semptomlarının aşağıdakiler gibi diğer koşullarla açıklanıp açıklanmayacağını belirler:

• Uyum bozuklukları
• Travmatik stres bozukluğu sonrası
• Bilişsel engelli
• Otizm
• Duygudurum bozuklukları

Bazen, reaktif bağlanma bozukluğu olan çocuklar eştanı koşullarını yaşarlar. Araştırmalar bağlanma bozukluğu olan çocukların DEHB oranlarının daha yüksek olduğunu, kaygı bozukluklarının ve davranış bozukluklarının olduğunu göstermektedir.

Bağlanma bozukluğu nispeten yeni bir tanıdır. İlk 1980 yılında tanıtıldı.

1987’de iki alt tip reaktif bağlanma bozukluğu ortaya çıktı; inhibe ve dezenfekte edilmiş. 2013 yılında tanı tekrar güncellendi. DSM-5, engellenen türe, engellenmeyen sosyal angajman bozukluğu adı verilen ayrı bir koşul olarak atıfta bulunur.

Dezenfekte olmuş sosyal angajman bozukluğu, aynı zamanda bir bakıcıya benzer reaktif bağlanma bozukluğu ile güvenli bir bağlanma eksikliğinden kaynaklanan bağlanma bozukluğudur. Engellenmiş çocuklar, sosyal angajman bozukluğu yaklaşıyor ve yabancı yetişkinlerle herhangi bir korku duymadan etkileşime giriyor. Genellikle herhangi bir tereddüt etmeden bir yabancıyla gitmeye isteklidirler.

Reaktif bağlanma bozukluğu olan bir çocuğu tedavi etmedeki ilk adım, genellikle çocuğun sevgi dolu, sevecen ve istikrarlı bir ortam verilmesini sağlamaktır. Bir çocuk bakıcı evden bakıcı evine geçmeye devam ederse veya tutarsız bakıcılarla birlikte bir konut ortamında yaşamaya devam ederse, tedavi etkili olmaz.

Terapi genellikle çocuğun yanı sıra ebeveyn veya birincil bakıcıyı da içerir. Bakım veren kişi reaktif bağlanma bozukluğu konusunda eğitilmiş ve nasıl güven oluşturulacağı ve sağlıklı bir bağ kurulacağı hakkında bilgi verilmiştir.

Bazen bakıcılar davranış problemlerini nasıl yöneteceklerini öğrenmek için ebeveynlik sınıflarına katılmaya teşvik edilir. Bakıcı, çocuğa sıcaklık ve şefkat gösterme konusunda çaba sarfederse, çocuğun güvende ve sevildiğini hissetmesi için ebeveyn eğitimi verilebilir.

Geçmişte, bazı tedavi merkezleri reaktif bağlanma bozukluğu olan çocuklar için bazı tartışmalı tedaviler kullanmıştır.

Örneğin, tutma terapisi bir çocuğu fiziksel olarak engelleyen bir terapisti veya bakıcıyı içerir. Çocuğun sonunda direnmeyi bırakana kadar bir dizi duygu yaşaması beklenir. Ne yazık ki, bazı çocuklar kısıtlanırken öldü.

Tartışmalı başka bir terapi, yeniden doğmayı içerir. Yeniden doğma sırasında, reaktif bağlanma bozukluğu olan çocuklar battaniyelere sarılır ve terapistler, doğum kanalında hareket ediyormuş gibi davranarak doğum işlemini simüle eder. Yeniden boğulma, bir çocuğun boğulmasından sonra bazı eyaletlerde yasadışı hale geldi.

Amerikan Psikiyatri Birliği ve Amerikan Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Akademisi, tedavileri ve yeniden doğuş tekniklerini korumaya dikkat eder. Bu teknikler sahte bilim olarak kabul edilir ve reaktif bağlanma bozukluğu ile ilişkili semptomları azalttıklarına dair bir kanıt yoktur.

Çocuğunuz için geleneksel olmayan tedavileri düşünüyorsanız, tedaviye başlamadan önce çocuğunuzun doktoru ile konuşmak önemlidir.

Tedavi olmadan, reaktif bağlanma bozukluğu olan bir çocuk devam eden sosyal, duygusal ve davranışsal sorunlar yaşayabilir. Ve bu, yaşlandıkça daha büyük problemler için çocuğu riske sokabilir.

Araştırmacılar, çocuk suçluların yüzde 52’sinin bağlanma bozukluğu veya sınır hattı bağlanma bozukluğu olduğunu tahmin ediyor. Bu gençlerin büyük çoğunluğu kötü muamele görmüş ya da yaşamın erken döneminde ihmal etmişti.

Erken müdahale, çocukların daha erken yaşlarda sağlıklı bağlanmalarına yardımcı olmada anahtar olabilir. Ve ne kadar erken tedavi görürlerse, zaman içinde yaşadıkları sorunlar o kadar az olur.

Birincil bakıcıların, çocuğun reaktif bağlanma bozukluğu geliştirme riskini azaltması için çeşitli yollar vardır.

• Kendinizi çocuk gelişimi konusunda eğitin. Bebeğinizin ipuçlarına nasıl cevap vereceğinizi ve çocuğunuzun stresini azaltmaya nasıl yardımcı olacağınızı öğrenmek sağlıklı bir bağlanma geliştirmede etkili olabilir.
• Olumlu dikkat verin. Bebeğinizle oynamak, onunla okumak ve onunla kucaklaşmak sevgi dolu ve güven dolu bir ilişki kurmanıza yardımcı olabilir.
• Çocuğunuzu besleyin. Bebeğinizin bezini değiştirmek ve onu beslemek gibi basit günlük aktiviteler birleştirmek için fırsattır.
• Ek sorunları hakkında bilgi edinin. İhmal, kötü muamele veya bakıcı kesintileri öyküsü olan bir çocuğu büyütüyorsanız, kendinizi bağlanma sorunları hakkında eğitin.

Çocuğunuzun duygusal veya davranışsal bir bozukluğu olabileceğine dair endişeleriniz varsa, çocuğunuzun doktoruyla konuşmaya başlayın. Çocuk doktoru çocuğunuzu değerlendirebilir ve bir ruh sağlığı sağlayıcısına başvurunun uygun olup olmadığını belirleyebilir.